Reflectie

“Mam, gaat het weer een beetje..?”

De jongens stelden deze vraag nadat ik mijn excuses had aangeboden. Ik was onredelijk uit mijn slof geschoten en schaamde me. Van een afstand bekeken zag ik mezelf als klein meisje en mijn zoons als volwassen mannen. Ik kon de schaamte verkleinen door weer vanuit volwassen positie met hen te communiceren.

Onbewust hebben we gereflecteerd door de methode van de drie camera’s te gebruiken: wat denk ik nu, wat wil ik nu, wat doe ik nu? Hoe gedragen we ons? Wat gebeurt er hier en nu als ik ons van een afstand bekijk? Wat zou een camera nu registreren?  

Reflectie brengt ons terug in de rollen zoals het systemisch gezien hoort te zijn, in dit geval in de rol van moeder en zoons. Volgens Geenen (2017) helpt een ervaring uitvergroten om verdiepend te leren. Door de ervaring af te pellen en door te onderzoeken welke aannames en overtuigingen eronder liggen.  

Stewart en Joines (2018) schrijven over de dramadriehoek. Ze leggen uit dat de rol van slachtoffer, aanklager of van redder niet authentiek is. Je reactie is niet je echte ik. Als mensen één van deze rollen op zich nemen, reageren zij meer op het verleden dan op het hier en nu.

En dat klopte in mijn situatie ook. Ik voelde me niet gehoord of gerespecteerd, nadat ik meerdere malen had gevraagd of ze wilden stoppen met stoeien. Ik voelde me slachtoffer en reageerde als aanklager. Het voelde goed om weer mijn verantwoordelijkheid te nemen, samen met mijn zoons te reflecteren op de situatie en heerlijk te kunnen lachen om mijn uitbarsting.

Reflectie is het terugkijken op ervaringen om daarvan te leren. Jezelf een spiegel voorhouden, patronen ontdekken, een (her) interpretatie van die ervaring creëren. En bij zelfreflectie neem je verantwoordelijkheid voor je gedrag, je wilt leren zonder jezelf te veroordelen.

Dus waarom niet wat vaker in de spiegel kijken? Thuis, op het werk, of, zoals op de foto, in het restaurant bij Astrid y Gastón in Peru. Waarom niet wat vaker reflecteren op wat er gebeurt in communicatie? Nieuwsgierig zijn naar wie je bent, wat je drijfveren zijn, waar je naar verlangt. Wat maakt dat je geraakt wordt door de feedback van een collega, je leidinggevende of familielid? Wat zegt het over jouw principes en waar jij vandaan komt? 

Literatuurverwijzingen

Stewart, I & Joines, V. (2018) Transactionele Analys, Het Handboek, voor persoonlijk en professioneel gebruik, Uitgeverij SWP

Geenen M.J. (2017) Reflecteren is een manier van zijn, Tijdschrift voor Coaching, december 2019, nummer 4